Ուսումնական մարտ

Գրականություն
Կարդում ենք Չարենց
Գրաբարի օրեր
Նախագիծ «Ծանոթ-անծանոթ քաղաքներ»

Ուսումնական Աշտարակ —  Նախագիծ «Ծանոթ-անծանոթ քաղաքներ» -մարտի 2
Ուսումնական Գյումրի — Նախագիծ — «Ճանաչենք Հայաստանը» կամ «Ծանոթ-անծանոթ քաղաքներ» -մարտի 15
Կրթական ծրագրերի տարածման և փոխանակման նախագիծ-համագործակցային դաս (Գյումրիի ՀՊՏՀ հենակետային վարժարան)
Ճամփորդության ուղերթը- Երևան- Արթիկ- Հառիճի վանք-Գյումրի –Վահրամաբերդ- Մարմաշեն— Գյումրի-Երևան
Գյումրի- Կարս, Մարմաշեն- Մայր տաճար ( նմանություններն ու տարբերությունները  սովորողների աչքերով)
Չարենցյան օրերի ամփոփում
ՉԱՐԵՆՑԻՆ ՀՅՈՒՐ ԵՐԿԻՐ ՆԱԻՐԻՈՒՄ (ԵՌՕՐՅԱ ՀԱՅՐԵՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՃԱՄՓՈՐԴՈՒԹՅՈՒՆ-ՈՒԽՏԱԳՆԱՑՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՐԾԱԽ-ԿԱՐՍ-ԱՆԻ) ԱՊՐԻԼԻ 28-ՄԱՅԻՍԻ 1

Մայրենի (գործնական քերականություն)

Գործնական քերականություն

1.Ըստ տրված կաղապարների, բարդ նախադասություններ կազմի ՛ր:

Ե՛վ հնարավորություն ուներ, և՛ ժամանակ, բայց հանգամանքները խանգարեցին նրան իրականացնել իր երազանքը։

Ո՛չ արտաքին սպառնալիքները, ո՛չ էլ վախը չկոտրեցին նրա կամքը։

Թե՛ նրա կապույտ կոստյումը, թ՛ե նրա սև կոշիկները հարմար էին այդ երեկույթի համար։

Կա՛մ ստեղծիր քոնը, կա՛մ աշխատիր ուրիշի համար։

2.Տեքստը մեկ նախադասությամբ փոխադրի´ր:

Սըր Ուոլթըր Ռլեյնը (անգլիացի պետական գործիչ և ծովագնաց) Ամերիկայից Անգլիա բերեց երկու բույս՝ կարտոֆիլն ու ծխախոտը: Հավանաբար, նա Անգլիայում առաջին ծխողն է եղել:

Մի երեկո, երբ աշխատասենյակում նստած իր ծխամորճն էր ծխում, հայտնվեց ծառան՝ մի նամակ ձեռքին: Վերջինս ծխող մարդ երբեք չէր տեսել և կարծես, թե տերն այրվում է: Նա նամակը գցեց և ահաբեկված դուրս վազեց՝ գոռալով.

-Տերս այրվում է, տերս այրվում է, ծուխը դուրս է գալիս նրա քթից ու բերանից:

Հետո շտապ մի դույլ ջուր բերեց և տիրոջ վրա լցրեց: Վերջինս չհասցրեց անգամ բացատրել, թե    ի´նչ է իր ձեռքինը:

Մի անգլիացի ծովագնաց և պետական գործիչ,ով առաջինն էր Անգլիա կարտոֆիլ և ծխախոտ բերել,մի անգամ իր աշխատասենյակում ծխելիս ապշեցրեց իր ծառային,ով մինչև այդ ծխող մարդ չէր տեսել և ահաբեկված մի դույլ ջուր բերեց և լցրեց տիրոջ վրա՝ կարծելով, որ նա այրվում է։

 

3.Կետադրի՛ր նախադասությունները:

Հույները ծովերի աստված Պոսեյդոնին եզ էին զոհաբերում, որպես ջրային տարերքի հզորության խորհրդանիշ:

Քարակերտ ու կղմինդրածածկ փոքրիկ տունը` որպես շքեղ ապարանք, առանձնանում էր գյուղի խարխուլ տների մեջ:

Նկարահանող խցիկի մոտ անփույթ կանգնած էր Ջեկը՝ իբրև իր արժեքն իմացող անփոխարինելի օպերատոր:

Տուփից ուղիղ դեպի կինը դուրս թռավ թունավոր կանաչ օձը՝ իբրև դիպուկ նետված փետտրագնդակ:

Իբրև սուրացող շնաձկանը կպած խխունջներ` կառչել էինք վազող կենդանուց:

Լեռների ու բլուրների մեծ մասը` որպես հրաբխային ժայթքման զավակներ, վեր են նետված ստորերկրյա հզոր ուժերի կողմից:

4.Ընդգծված բառերն ու բառակապակցությունները ուղղի՛ր:

Աղջկանից բացի(բացի աղջիկը), բոլորն ուզում էին ուրիշ քաղաք տեղափոխվել:

Սիրահարված եմ ձեր երկրին (երկրի վրա):

Հալվում, մաշվում էր հարազատ տան ու ընկերների կարոտից(կարոտով):

Կարոտում էր անգամ իրենց փողոցի ծառերին (ծառերը):

Ի՞նչ է նշանակում ընկերությանը(ընկերությունը) դավաճանել:

Խոսքը վերաբերում (վերաբերվում) է քեզ ու քո ցանկություններին:

Ինչպե՞ս ես վերաբերվում (վերաբերում) նրանց:

Քույրս երրորդ դասարանցի (դասարան) է:

Բաժակը ձեռքում (ձեռքն) էր, որ մտավ։

Մարսը աղքատ է ջրից (ջրով):

Շատ լավ է տիրապետում անգլերենին (անգլերենը):

Բացի դրանից (դա), ազատ ժամանակն ու արձակուրդն անցկացնում էր պրոֆեսորին ոչ սազական եղանակով:

Մուգ ակնոցի (ակնոցներիդ) պատճառով աչքերդ չեմ տեսնում:

5.Սխալ կազմված բայաձևերը ճշտի՛ր:

Ինչ-որ մութ մարդկանց հետ էր կապվել (կապնվել):

Տղաները վիճում (վիճվում) էին բակում, ու վեճը կատակի նման չէր:

Դեռ շատ կտուժես (կտուժվես)՝ ինձ չլսելով:

Խոսքս քեզ չի վերաբերում (վերաբերվում):

6.Փակագծերում տրված բայը պահանջված ձևով գրի՛ր:

Պարզվում է, որ մարդու առողջական վիճակը նախ և առաջ կախված (կախվել) է մարդկային հարաբերություններից: Նախանձը, օրինակ, ոչ միայն որդի նման կրծում է (կրծել) մարդու հոգին և տակնուվրա անում (տակնուվրա անել) էությունը, այլև առաջացնում (առաջացնել) ստամոքսի խոց ու արյան ճնշման հիվանդություններ: Ահա թե ինչու են ասում. «Եթե չես ցանկանում (չցանկանալ) տառապել, մի՛ նախանձիր»: Զրպարտությունը, վիրավորանքը, շողոքորթությունը, անտաշ վերաբերմունքն ու հայհոյանքը նիկոտինի ու ալկոհոլի նման թունավորում են (թունավորել) նաև մարդու օրգանիզմը:

Երկրում առաջին ծխողները եգիպտական փարավոններն են եղել (լինել):

Մ.թ.ա. երկրորդ հազարամյակին վերաբերող մի թանգարանում հնագետները ծխելու հարմարանքներ են գտել (գտնել):Սենյակները ներկելիս պատուհաններն ու դռները փակ պիտի լինեն, որովհետև միջանցիկ քամին ու խոնավ օդը չեն թողնում, որ ներկը հավասարապես չորանա (չորանալ):

7.Ավելորդ բառերը գրի՛ր և նախադասություններն ուղղի՛ր(Ավելորդ բառերը Bold-ով )

Հավանաբար հաջողությամբ կպսակվի նախարարի այս նոր ձեռնարկը երևի:

Սրա հիման վրա կլինի հիմքը:

Մի հատ լուրջ հակաճառություն ունեմ:

Դուք չափազանցացնում եք վտանգը:

Խոսքը գնում է նրա մասին:

Խոսքը նրա մասին է։

Ի՞նչ բան է հարբուխը:

Ի՞նչ բան են մթնոլորտային ճակատները:

Հաճելի տեսք չի թողնում:

Հեռախոսը դա շքեղություն չէ:

Դու անպայման մեծ հաջողության կհասնես երևի:

-Բանն ինչո՞ւմն է,- հարցրեց ոստիկանը:

-Բանն ինչում է,-հարցրեց ոստիկանը։

8.Պատմությունը դարձրո՛ւ ներկա ժամանակով: Տրված և ստացված տեքստերում ո՞րնախադասությունները լրիվ համընկան:

Մեր կապիկը մի աֆրիկացուց էինք ձեռք բերել, որը վառ անհատականությամբ ու յուրահատուկ հումորով օժտված մի էակ էր: Ամեն օր նրան դուրս էինք տանում ու կապում ծառին: Առաջին երկու օրը խելոք նստում էր տան մուտքի մոտ, ու նրա կողքովչընդհատվող հոսանքով անցնում էին որսորդները, մեզ սննդամթերք բերող պառավկանայք, խումբ—խումբ վազում էին խխունջներ ու միջատներ բերող փոքրիկտղաները: Մենք ենթադրում էինք, որ այդ անդադար շարժումը կզվարճացնի ուկհետաքրքրի կապիկին: Այդպես էլ եղավ: Նա շատ շուտ գլխի ընկավ, որ պարանի երկարությունն իրեն թույլ է տալիս թաքնվել բակի դռնակի մոտ, և օգտվեց դրանից: Հենց որ ոչինչ չկասկածող մի աֆրիկացի բակ էր մտնում, կապիկն իսկույն դուրս էր ցատկում դարանից ու բռնում խեղճի ոտքը: Հետն էլ այնքան սոսկալի ճղճղոց էր գցում, որին նույնիսկ ամենապինդ նյարդերն ունեցող մարդը չէր դիմանում:

Մեր կապիկը մի աֆրիկացուց ենք ձեռք բերել,որը վառ անհատականությամբ ու յուրահատուկ հումորով օժտված մի էակ է։Ամեն օր նրան դուրս ենք տանում ու կապում ծառին։Առաջին երկու օրը խելոք նստում էր տան մուտքի մոտ,ու նրա կողքով չընդհատվող հոսանքով անցնում էին որսորդները,մեզ սննդամթերք բերող կանայք,խումբ-խումբ վազում էին խխունջներ ու միջատներ բերող փոքրիկ տղաները։Մենք ենթադրում Էինք,որ այդ անդադար շարժումը կզվարճացնի ուկհետաքրքրի կապիկին։Այդպես էլ եղավ ։Նա շատ շուտ գլխի ընկավ,որ պարանի երկարությունն իրեն թույլ է տալիս թաքնվել բակի դռնակի մոտ,և օգտվեց դրանից ։Հենց որ ոչինչ չկասկածող մի աֆրիկացի բակ է մտնում, կապիկն իսկույն դուրս է ցատկում դարանից ու բռնում խեղճի ոտքը։ Հետն էլ այնքան սոսկալի ճղճղոց է գցում,որին նույնիսկ ամենապինդ նյարդերն ունեցող մարդը չէր դիմում։

11.Հոմանիշներից յուրաքանչյուրով նախադասություն կազմի՛ր:

ա) երկարել, ձգվել,

Նա երկարացրեց իր ձեռքը,որպեսզի վերցնի զենքը․

Նավը ուներ ձգված տախտակամած։

բ) աղքատ, խեղճ,

Նա ուներ բավականին աղքատիկ բառադարան։

Կարկուտը փչացրեց խեղճ այգեպանի ամբողջ բերքը։

գ) գույն, երանգ:

Սարյանի նկարներում նաիրյան գույներ են նշմարվում։

Ձմեռվա երանգները տխրություն են առաջացնում։

 

12.Տրված առածներն ընդգծված բառերի հականիշների օգնությամբ լրացրո՛ւ:

Ամառվա փուշը՝ ձմռան նուշն է։

Բարեկամ կորցնելը հեշտ է, բարեկամ գտնելն է խրթին։

Դուրսը՝ քահանա, ներսը՝ սատանա։

Գիտունին գերի եղիր,բայց մի եղիր անգետին սիրելի։

Գիտունի հետ քար քաշի, անգետի հետ փլավ կեր։

Իր աչքի գերանը չի տեսնում, դիմացինի աչքի փուշն է տեսնում:

 

13.Նախածանցն այնպիսի վերջածանցով փոխարինի՛ր, որ բառի իմաստը չփոխվի.

դժգույն, անպոչ, անկուռ (անթև), անքուն, անգլուխ։

Դժգույն-գունատ

Անպոչ-պոչատ

Անկուռ-կռնատ

Անքուն-քնատ

Անգլուխ-գլխատ